Εισαγωγή

Οι αρθρίτιδες ώμου διακρίνονται  αδρά σε δύο κατηγορίες: τις εκφυλιστικές που είναι συχνότερες και αντιπροσωπεύονται από την οστεοαρθρίτιδα, καθώς και  τις φλεγμονώδεις  οι οποίες είναι σπανιότερες και   περιλαμβάνουν :

• την ρευματοειδή αρθρίτιδα,
• τις οροαρνητικές αρθρίτιδες,
• τις λοιμώδεις
• τις μεταβολικές αρθρίτιδες

Ανατομο-λειτουργικά στοιχεία ώμου

Η άρθρωση του ώμου (γληνοβραχιόνιος άρθρωση) είναι η πλέον ευκίνητη άρθρωση στο ανθρώπινο σώμα. Ταυτόχρονα όμως και η πιο ευάλωτη σε υπεξαρθρήματα και σε βλάβες των περιαρθρικών και αρθρικών στοιχείων. Αποτελείται από την κεφαλή του βραχιονίου οστού και την αβαθή κοιλότητα της ωμογλήνης που ανήκει στην ωμοπλάτη. Οι αρθρικές επιφάνειες  επικαλύπτονται από παχύ προστατευτικό χόνδρο που φτάνει τα 3 χιλ,  ο οποίος φθείρεται και λεπτύνεται με την ηλικία αλλά και από την παρέμβαση μηχανικών, εκφυλιστικών και φλεγμονωδών παραγόντων. Οι χόνδροι μαζί με το ιξώδες αρθρικό υγρό μειώνουν τις τριβές και διευκολύνουν τις κινήσεις. Το πάχος του χόνδρου απεικονίζεται ακτινολογικά από το εύρος της μεσάρθριας σχισμής, η ελάττωση του οποίου σηματοδοτεί  τη  φθορά του και μαζί δε  με τις ανωμαλίες στις παρυφές των αρθρικών επιφανειών (φλοιού), προσδιορίζει το είδος και την φύση της αρθρίτιδας.

Η φυσιολογική εμβιομηχανική του ώμου επιτρέπει ένα μεγάλο εύρος κίνησης σε όλες τις κατευθύνσεις. Η άρθρωση του ώμου και ιδιαίτερα η αβαθής κοτύλη, σε αντίθεση με το ισχίο, επιτρέπει μεγάλου εύρους κινήσεις που ελέγχονται  και σταθεροποιούνται από το πλούσιο αρθροσυνδεσμικό και τενοντομυώδες σύστημα που την περιβάλλει και την στηρίζει.  Έτσι, επιτρέπει την ανώδυνη και ανεμπόδιστη κίνηση στις καθημερινές, επαγγελματικές  και αθλητικές δραστηριότητες  χάριν αυτής της εξειδικευμένης κατασκευής.

Η σωστή λειτουργία της ωμικής ζώνης προϋποθέτει  την  σταθεροποίηση της άρθρωσης από τον θύλακα, τον επιχείλιο χόνδρο και τους μυς. Η ωμοπλάτη θα πρέπει να έχει μια σωστή τοποθέτηση και ευθυγράμμιση πάνω στις πλευρές και  τη σπονδυλική στήλη. Τέλος, οι μύες της ράχης ιδίως ο πλατύς ραχιαίος θα  πρέπει να έχουν τον κατάλληλο τόνο για να εκλύεται το αντανακλαστικό της ευθυγράμμισης. Αν κάτι απο τα παραπάνω  διαταραχθεί , τότε η εμβιομηχανική λειτουργία του ώμου αλλάζει και εκδηλώνεται  αστάθεια  και  επώδυνος ώμος.

ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΩΜΟΥ

Η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ)  του ώμου εμφανίζεται ως πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής  εκφύλιση του χόνδρου και ως δευτεροπαθής μετά από τραύμα ή ασθένειες, δηλαδή  προσβολή ή επικάθιση άλλων φλεγμονωδών ή μεταβολικών νοσημάτων.

Η ΟΑ είναι  τοπική  νόσος, σχετικά  σπάνια,  και .χαρακτηρίζεται από φθορά του αρθρικού  χόνδρου. Παραμένει, όμως,  η πιο συχνή αρθρίτιδα του  ώμου  στα  άτομα τρίτης  ηλικίας. Δεν έχει φλεγμονώδη ή  συστηματικά χαρακτηριστικά   όπως η  ρευματοειδή αρθρίτιδα και οι οροαρνητικές σπονδυλίτιδες,  αλλά μπορεί να εμφανίζει τοπικά σημεία ήπιας φλεγμονής.

Η βασική βλάβη  της ΟΑ  είναι η σταδιακή εκφύλιση,  αποδόμηση και  φθορά του αρθρικού χόνδρου  της  κεφαλής  βραχιονίου και της ωμογλήνης. Οι αρθρικές επιφάνειες γίνονται σκληρές και τραχείες, με αποτέλεσμα να προκαλείται   τριβή, πόνος  και δυσκαμψία. Η όλη διαδικασία συνοδεύεται από σκλήρυνση των υποχόνδρίων οστικών επιφανειών, ανάπτυξη νέου οστού (οστεόφυτα)  στις παρυφές της άρθρωσης καθώς και από ίνωση του αρθρικού θυλάκου. Με την ηλικία, ο μεσάρθριος χώρος (αρθρική σχισμή) περιορίζεται και στενεύει και η κεφαλή του βραχιονίου αποκτά ακανόνιστο σχήμα με σκλήρυνση του φλοιού και   ανάπτυξη οστεοφύτων ιδίως στον κάτω πόλο σαν «γένι».

Κλινική  Εικόνα

Κλινικά, η οστεοαρθρίτιδα ώμου (γληνοβραχιόνιας άρθρωσης) εκδηλώνεται σταδιακά με:

• δυσκαμψία και πόνο στον ώμο,
• περιορισμό του εύρους κίνησης
• αίσθημα και ήχο τριβής των αρθρικών επιφανειών
• πόνος στην ανάπαυση και στον ύπνο .

Αρχικά, τα συμπτώματα είναι ήπια αλλά  στην εξέλιξη  επιτείνονται.

Ακτινολογικά Ευρήματα

Τα ευρήματα στην απλή ακ/φία σχετίζονται με την εξέλιξή της νόσου, Αρχικά παρατηρείται ασύμμετρη στένωση της αρθρικής σχισμής  (σε αντίθεση με τη συμμετρικότητα και την οστεοπενία της ΡΑ και των άλλων φλεγμονωδών αρθριτίδων ) η οποία οφείλεται στην απώλεια του αρθρικού χόνδρου. Ακολουθεί   οστεοπύκνωση  των αρθρικών επιφανειών (φλοιού)  με διαβρωτικές  οδοντώσεις, οστεόφυτα  και υπαρθρικές κύστεις που σχετίζονται με το βαθμό της κλινικής εικόνας και τη χρονιότητα της νόσου και περιλαμβάνουν :

• Σκλήρυνση των αρθρικών επιφανειών
• Στένωση του μεσάρθριου διαστήματος (μικραίνει η απόσταση μεταξύ των αρθρικών επιφανειών)
• Υποχόνδριες οστικές κύστεις
• Οστεόφυτα (σχηματισμός έκτοπου αντιδραστικού οστού)

 Μετατραυματική  αρθρίτιδα ώμου.                                                                                  Εμφανίζεται μετά από τραυματικές καταστάσεις στο ώμο: Κακώσεις , κατάγματα ή μετεγχειρητικές βλάβες, οι οποίες αποτελούν  βασικές αιτίες  ανάπτυξης  χονδροπαθειών και  κατά συνέπεια δευτεροπαθούς μετατραυματικής αρθρίτιδας. Ανεπανόρθωτες βλάβες στον χόνδρο και στην άρθρωση ( καταστροφική αρθροπάθεια) μπορεί να προκληθούν ιδιαίτερα από τα λεγόμενα ενδοαρθρικά κατάγματα ώμου.  Διακρίνουμε τις παρακάτω μορφές  οστεοαρθρίτιδος:

Οστεοαρθρίτιδα από ρήξη του στροφικού πετάλου.  Αυτή η ειδική για τον ώμο αρθρίτιδα εμφανίζεται σε άτομα, συνήθως ηλικιωμένα, που έχουν   χρόνια ρήξη του πετάλου και αστάθεια .  Με τον χρόνο, η κεφαλή του βραχιονίου εκτοπίζεται προς τα πάνω, λόγω απώλειας  του κατασπαστικού ρόλου του πετάλου και αρθρώνεται με την κορακοακρωμιαία καμάρα (coracoacromial arch), όπως φαίνεται στην παρακείμενη εικόνα.

Ο αρθρικός χόνδρος προοδευτικά φθείρεται υπερέχει σε πίεση και διαβρώνεται   από την τριβή. Στην ρευματολογική βιβλιογραφία η παρόμοια κατάσταση  αναφέρεται  στις εναποθέσεις κρυστάλλου υδροξυαπατίτη  στο σύνδρομο του Milwaukee.

Οστεοαρθρίτιδα μετεγχειρητικής θυλακοσυραφής. Η αρθροπάθεια αυτή αναπτύσσεται συνήθως σε ασθενείς που έχουν πρόσθια αστάθεια και υποβάλλονται σε χειρουργική συρραφή του θυλάκου, στην  οποία η κάψα σφίγγεται υπερβολικά. Αυτή η υπερβολικά σφιγμένη κάψα οδηγεί σε σοβαρό περιορισμό της φυσιολογικής κίνησης, ιδιαίτερα στην εξωτερική στροφή, προκαλώντας την πρόωρη μετατόπιση της βραχιόνιας κεφαλής με αποτέλεσμα χονδροπάθεια  που ακτινογραφικά,  είναι πανομοιότυπη με της ΟΑ.

Διαβρωτική οστεοαρθρίτιδα ώμου

Πρόκειται για σχετικά σπάνια μορφή οστεοαρθρίτιδα με σαφή φλεγμονώδη χαρακτηριστικά, συμμετρική στένωση της αρθρικής σχισμής με χαρακτηριστικές διαβρώσεις των αρθρικών επιφανειών. Μοιάζει της ΡΑ αλλά διαχωρίζεται από αυτήν. Συχνά συνοδεύεται από  συμμετρική προσβολή και του άλλου ώμου και των δακτύλων που καταλήγουν σε αγκύλωση ,ενώ συχνά  προηγείται ή συμπορεύεται με αρθρίτιδα Heberden.  Oι δείκτες φλεγμονής είναι αμφίβολοι, ενώ τα ρευματολογικά τεστ είναι αρνητικά.

ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕΙΣ  ΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ

Οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία αρθρίτιδων που προσβάλουν τον ώμο.  Οι παθήσεις αυτές συνήθως  είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα,  ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (ΣΕΛ) , η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα,  η λοιμώδης αρθρίτιδα. Πολύ σπάνιες είναι η ουρική αρθρίτιδα, η ψευδο ουρική  κ.α .

Οι παθήσεις αυτές χαρακτηρίζονται από τοπικά και συστηματικά ευρήματα φλεγμονής, έχουν ορολογικά θετικούς τους δείκτες φλεγμονής και τα αντίστοιχα ρευματικά  τεστ. Συνοδεύονται από  διαγνωστικά εξανθήματα (ΣΕΛ, ψωριασική), το αρθρικό υγρό είναι φλεγμονώδες με αντίστοιχη αύξηση των λευκών  που στη λοιμώδη αρθρίτιδα μπορεί να υπερβαίνει  τις  50.000 κκχ.

Το πρότυπο των φλεγμονωδών αρθριτίδων είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ). Είναι η πιο συχνή και βασική ασθένεια στην κατηγορία αυτή. Σε μία μελέτη, το  60- 90% των ασθενών με ΡΑ ανέφεραν πόνο στον ώμο και κινητικούς και λειτουργικούς περιορισμούς.

Σε όλες αυτές τις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες συμπεριλαμβανομένης της ΡA, οι παθολογικές διεργασίες είναι παρόμοιες. Το αρχικό στάδιο της RA του ώμου συνεπάγεται έντονη υμενίτιδα. Οι φλεγμονώδεις μεσολαβητές που απελευθερώνονται από  τον φλεγμονώδη αρθρικό υμένα, όπως οι κολλαγενάσες και οι πρωτεάσες, κυτταροκίνες  οδηγούν σε  χρονιότητα της νόσου, διάβρωση και καταστροφή των αρθρώσεων.

Ο φλεγμονώδης αρθρικός υμένας , το αρθρικό υγρό και οι μεσολαβητές φλεγμονής δυνητικά προκαλούν μια οδυνηρή διάταση της αρθρικής θυλάκου, ενώ διαβρώνουν τα αρθροσυνδεσμικά στοιχεία  και τον αρθρικό χόνδρο. Μπορεί να υπάρχουν μεγάλες αρθρικές διαβρώσεις, οι οποίες συχνά αλλοιώνουν την θέση, τη μορφολογία και την εμβιομηχανική λειτουργία της άρθρωσης. Σε πολλούς ασθενείς, η κεφαλή του βραχιονίου υπεξαρθρώνεται, ανυψώνεται σε σχέση με τη ωμογλήνια κοιλότητα.. Αυτό πιστεύεται ότι οφείλεται σε απώλεια της αρθρικής επιφάνειας   και δεν οφείλεται σε πλήρη ρήξη  του πετάλου των στροφέων.

Ρευματοειδής Αρθρίτιδα,  Αγκυλοποητική Σπονδυλίτιδα και  Ψωριασική Αρθρίτιδα

Εισαγωγή.

Είναι  χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι  που προσβάλλουν ταυτόχρονα και συμμετρικά πολλές αρθρώσεις στο ανθρώπινο σώμα συμπεριλαμβανομένου και του ώμου. Εκδηλώνονται σαν συμμετρική πολυαρθρίτιδα, γεγονός που σημαίνει ότι προσβάλλει την ίδια άρθρωση αμφοτερόπλευρα. Τα χαρακτηριστικά φλεγμονής, όπως  η πολυαρθρίτιδα, οι ορολογικοί δείκτες φλεγμονής , η πρωινή δυσκαμψία μαζί με τα απεικονιστικά ευρήματα της συμμετρικής αρθρικής στένωσης, των διαβρώσεων του φλοιού και της οστεοπενίας με απουσία σκλυρηντικών- οστεοφυτικών στοιχείων, διαχωρίζουν διαγνωστικά τα νοσήματα αυτά με σχετική ευκολία.
Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα ο αρθρικός υμένας φλεγμαίνει έντονα, διογκώνεται και οδηγεί σε πόνο και δυσκαμψία των ώμων. Πρόκειται για αυτοάνοσα νοσήματα. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω της φλεγμονώδους αντίδρασης που προκαλεί, καταστρέφει τους φυσιολογικούς ιστούς (χόνδρο, συνδέσμους και οστό).
           

Διάγνωση αρθριτιδών                                                                                                        Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό και στη σχολαστική,  συγκριτική εξέταση των ώμων άμφω και του αυχένα, αποκλείοντας αυχενική παθολογία  που αντανακλά στην ωμική ζώνη. Εκτιμούνται ο επώδυνος περιορισμός κινητικότητας του πάσχοντος ώμου ιδίως στην στροφή και στην απαγωγή του βραχίονα. Ελέγχεται  η παρουσία κριγμού, η έλλειψη ή μη τοπικών φλεγμονωδών φαινομένων καθώς και η εντόπιση ψηλαφητικά επώδυνης εστίας στην αρθρική σχισμή με πίεση. Θα ελεχθεί κλινικά η κατάσταση του στροφικού πετάλου, των αρθρώσεων, των συνδέσμων και των υπόλοιπων μαλακών μορίων της άρθρωσης και της ενδεχόμενης  συμφυτικής θυλακίτιδα. Η απλή ακ/φία ώμου  επιβεβαιώνει  τη διάγνωση με εκφυλιστικές ή φλεγμονώδεις (συμμετρική ομότιμη  στένωση) βλάβες.

H εξέταση θα ολοκληρωθεί με κλινικό έλεγχο του αυχένα  για αποκλεισμό ή την αναπαραγωγή παραγωγή  αντανακλαστικού πόνου ή  ριζαλγίας , αποκλεισμού τού συνδρόμου υπερπλατίου νεύρου,  βλάβη βραχιονίου πλέγματος ή συνδρόμου θωρακικής εξόδου.

Περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος όπως η διενέργεια υπερηχογραφήματος, αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας πιθανόν να χρειασθεί σε περίπτωση που ο ιατρός επιθυμεί να ανιχνεύσει  αρχόμενη ή υποκλινική  νόσο, να επιβεβαιώσει μια μη τυπική κλινική εικόνα ή πρόκειται να εφαρμόσει συγκεκριμένες αρθροσκοπικές ή χειρουργικές τεχνικές. Στις περιπτώσει αυτές ο επιπλέον εργαστηριακός έλεγχος κρίνεται αναγκαίος, Η ΜΤ απεικονίζει πρωιμότερα την χονδροπάθεια από την απλή ακτινογραφία και την φλεγμονώδη αποτύπωση τις ΡΑ και των άλλων αρθριτίδων.

Σηπτική Αρθρίτιδα

Ο όρος σηπτική αρθρίτιδα αναφέρεται σε μικροβιακή προσβολή μίας άρθρωσης. Προκαλείται λόγω αιματογενούς διασποράς  συχνότερα το ουροποιητικό , από μικρόβια, αλλά μπορεί και από μύκητες ή από μυκοβακτήρια.  Συνήθως είναι μία οξεία δυνητικά καταστροφική αρθρίτιδα. Κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι:  η Τρίτη ηλικία , ο σ. διαβήτης, πρόσφατα χειρουργηθείσα ή προσθετική άρθρωση,  ανοσοκαταστολή,  χρήση ουσιών και ο αλκοολισμός.

Το κύριο παθογόνο αίτιο είναι ο S. Aureus (και ο MRSA) και λιγότερο συχνά ο στρεπτόκοκκος, neisseria gonorrhoeae, βρουκέλλα, μύκητες κλπ. Η προσβολή του ‘ώμου  από σηπτική αρθρίτιδα  είναι ασυνήθιστη.

Οστεονέκρωση

Η οστεονέκρωση, που ονομάζεται επίσης και avascular necrosis, συνήθως υποδιαιρείται σε 2 κατηγορίες: τραυματική και μη τραυματική.

Η τραυματική οστεονέκρωση συνήθως αναπτύσσεται σε ασθενείς που υποφέρουν από κάταγμα 3- 4ημερών της κεφαλής του βραχιονίου που διαταράσσει την αγγειακή παροχή, κυρίως μέσω του ανιόντος κλάδου της πρόσθιας περισπωμένης αρτηρίας στην κεφαλή του βραχιονίου.

Στη μη τραυματική οστεονέκρωση, η διαταραχή μπορεί να είναι δευτερεύουσα σε μια συγκεκριμένη ασθένεια ή μπορεί να είναι ιδιοπαθής. Συνήθως συνυπάρχουσες καταστάσεις που περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Χρήση αλκοόλ
• Κάπνισμα
• Χρήση στεροειδών
• Μεταβολικά προβλήματα (π.χ., ασθένεια Gaucher, ουρική αρθρίτιδα)
• Αιματολογικές διαταραχές (π.χ. δρεπανοκυτταρική νόσο, θαλασσαιμία).

Η κοινή οδός φαίνεται να είναι μια διαταραγμένη αιματική ροή στην κεφαλή του βραχίονιου, οδηγώντας σε νέκρωτικες βλάβες του οστού. Έχουν αναπτυχθεί πολλά διαφορετικά συστήματα σταδιοποίησης για την κατηγοριοποίηση της μη τραυματικής οστεονέκρωσης. Το σύστημα ταξινόμησης Cruess, το οποίο σχεδιάστηκε ειδικά για την οστεονέκρωση της κεφαλής του βραχίονιου, έχει ως εξής:

• Στάδιο I: Οι ακτινογραφίες είναι φυσιολογικές. Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να αναδείξει αλλοιώσεις
• Στάδιο II: Ακτινογραφικά ευρήματα σκλήρυνσης (σφηνοειδής ή διαστρωμένη απεικόνιση) και οστεοπενία
• Στάδιο ΙΙΙ: Οι ακτινογραφίες δείχνουν ένα σημάδι ημισελήνου (υποχονδρικό κάταγμα)
• Στάδιο IV: Κατάρρευση της αρθρικής επιφάνειας της κεφαλής του βραχιονίου. Μπορεί να δει κανείς χαλαρά σωμάτια. Η άρθρωση δεν επηρεάζεται
• Στάδιο V: Οι αρθριτικές αλλοιώσεις περιλαμβάνουν απειλούν την άρθρωση

ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ:  Η ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΙΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ ΩΜΟΥ    

• Σε φλεγμονώδεις και μη αρθροπάθειες ο ρόλος της υπερηχογραφίας, εστιάζεται στην ανάδειξη πάχυνσης του αρθρικού θυλάκου-υμένα και οστικών διαβρώσεων καθώς και στην παρουσία αρθρικού υγρού, εκτός από την εκτίμηση της ακεραιότητας του στροφικού πετάλου και της συμμετοχής στην νόσο του υποδελτοειδικού θυλάκου.
• To Δυναμικό Υπερηχογράφημα. Η εξέταση μοιάζει με το συνηθισμένο υπερηχογράφημα σώματος, άλλα πρόκειται για υπερηχογράφημα υψηλής ευκρίνειαςπου επιτρέπει την λεπτομερή απεικόνιση μικρών (αρχόμενων) αλλοιώσεων. Χρησιμοποιεί υπερήχους υψηλής ευκρίνειας (αντί για ακτινοβολία ή μαγνητικό πεδίο) δεν είναι στατική και επιτρέπει την κίνηση σε αντίθεση με τις άλλες μεθόδους
• Έχει μεγάλη αξιοπιστία για την διάγνωση, βαθμονόμηση, παρακολούθηση στις βλάβες και στις αλλοιώσεις εκφυλιστικής και φλεγμονώδους αρθρίτιδας με τη χρήση συστήματος ποσοτικοποίσης της φλεγμονής (Power Doppler Quantification). Έχει μεγαλύτερη ακρίβεια στην ανίχνευση φλεγμονής και διαβρώσεων στις περιφερικές αρθρώσεις σε σχέση με την κλινική εξέταση και την απλή ακτινογραφία, Επίσης έχει συγκρίσιμη ακρίβεια με αυτή της Μαγνητικής Τομογραφίας με ενδοφλέβιο σκιαγραφικό (ενδεικτικά ακρίβεια 89-97% (3).
• Με το Υπερηχογράφημα είναι δυνατόν να διαγνωστούν πρώιμα αλλοιώσεις αρθρίτιδας σε ενήλικες και σε παιδιά πριν εμφανιστούν στην ακτινογραφία ή όταν τα  κλινικά ή αιματολογικά ευρήματα είναι ασαφή ή αμφίβολα. Σε ασθενή με νεοεμφανιζόμενη ή πιθανή (αμφίβολη) αρθρίτιδα, είναι δυνατόν να γίνει εξειδικευμένος υπερηχογραφικός έλεγχος όλων των περιφερικών αρθρώσεων άνω και κάτω άκρων (χαρτογράφηση αρθρώσεων) για καταγραφή των βλαβών και της ενεργότητάς τους. Η εξέταση παρέχει χρήσιμες πληροφορίες στον ρευματολόγο για α)  επιβεβαίωση της διάγνωσης (ειδικά σε αμφίβολες περιπτώσεις), β) εντοπισμό κρυφής προσβολήςσε αρθρώσεις που δεν έχουν ακόμη εμφανίσει συμπτώματα, ώστε να ξεκινήσει εγκαίρως η θεραπεία γ) βαθμονόμηση έκτασης και ενεργότηταςτων αλλοιώσεων (με βάση τα ευρήματα έγχρωμου και power Doppler και σύμφωνα με διεθνείς κλίμακες) δ) παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας σε συγκριτικές εξετάσεις ε) πρώιμη ανίχνευση αλλοιώσεων νεανικής ρευματοειδούς αρθρίτιδας σε  παιδιά με πιθανή φλεγμονώδη αρθροπάθεια στ) διάγνωση συνυπαρχουσών αλλοιώσεων στα περιαρθρικά μαλακά μόρια.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ                                                                                                                        Η θεραπευτική αντιμετώπιση της αρθρίτιδας αρχικά περιλαμβάνει συντηρητικά (μη χειρουργικά) μέτρα όπως:

• Μη Στεροειδή αντι-φλεγμονώδη Φάρμακα στην ΟΑ και στις φλεγμονώδεις αρθρίτιδες.  Η Μεθοτρεξάτη  και οι Βιολογικοί Παράγοντες για τις δύσκολες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες.
• Φυσικοθεραπευτική αποκατασταση
• Ασκήσεις
• Ενδοαρθρικές εγχύσεις στεροειδών,
• Σε προχωρημένη νόσο η θεραπεία είναι μόνο χειρουργική.

Η οριστική αντιμετώπιση της προχωρημένης οστεοαρθρίτιδας επιτυγχάνεται με την εφαρμογή της ολικής αρθροπλαστικής του ώμου, αφού εκτιμηθούν καλά ή κατάσταση των τενόντων, τα προσδοκώμενα οφέλη  και επιπλοκές.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 

1.Μπαλτόπουλος Π. Ανατομική του Ανθρώπου. Ι. Εκδοσεις Πασχαλίδης, 2003

2.VanItallie TB: “Gout: epitome of painful arthritis”. Metab. Clin. Oct. 2010 Exp. 59 (Suppl 1)

3.Torp-Pedersen: Power and Color Doppler Ultrasound Settings for Inflammatory Flow: Impact on Scoring of Disease Activity in Patients With Rheumatoid Arthritis (pages 386–395) Arthritis Rheumatol. 2015 Feb;67(2):386-95.

4. Chakravarty K.: Shoulder joint movement and its relationship to disability in the elderly. J Rheumatol. 1993;20(8):1359.
5. Alamanos Y, Drosos A.: Epidemiology of adult rheumatoid arthritis. Αtoimmunity Reviews. 2005 Vol4:130-136

6.Lehtinen JT, Kaarela K, Belt EA, Kautiainen HJ, Kauppi MJ, Lehto MU.: Incidence of glenohumeral joint involvement in seropositive rheumatoid arthritis. A 15 year endpoint study. J Rheumatol. 2000;27(2):3476.

7.Shah KN, Racine J,  Jones LC, Aaron RK,: Pathophysiology and risk factors for osteonecrosis. Curr. Rev. Muscoskel. Med.  2015 Sep;8(3):201-9

8. Mazieres B.: Osteonecrosis. In Rheumatology, Hochberg MC, Silman AJ, Smolen JS, et al. (Eds), Mosby, London 2003. p.1877.

9.Margaretten ME, Kohlwes J, Moore D, Bent S.: Does this adult patient have septic arthritis? JAMA 2007;297(13):1478.

10.Goldenberg DL, Reed JI.: Bacterial arthritis. N Engl J Med. 1985  21;312(12):764.